9) یعنى آیا ما برایش زبان و دو لب قرار ندادیم، تا به وسیله آنها تواناى بر سخن گفتن شود، آن هم با وسعت دامنه‏اى که دارد و به وسیله سخن گفتن هر یک بر باطن و ضمیر دیگرى آگاه گردد، علم خود را به او منتقل کند، و آن دیگرى از این راه به امورى که غایب از دیدگان است راه یابد. [ نظرات / امتیازها ]

10) معنی این آیه این است که خداوند می‌فرماید ما راه خیر و شر را با الهامى از خود به انسان تعلیم دادیم، در نتیجه او به خودى خود و به الهام ما خیر و شر را تشخیص مى‏دهد، پس آیه مورد بحث در معناى آیه زیر است که مى‏فرماید: «وَ نَفْسٍ وَ ما سَوَّاها فَأَلْهَمَها فُجُورَها وَ تَقْواها» (شمس/7-8). [ نظرات / امتیازها ]

10) کلمه «نجد» به معناى راهى است به سوى بلندى، و مراد از «نجدین» راه خیر و راه شر است و اگر راه خیر و شر را نجد خوانده، براى این بوده که هر دو مستلزم رنج و مشقت است.

[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]

[ نظرات / امتیازها ]

10) در خلال این آیات سه‏گانه (آیات 8 تا 10) حجتى نهفته است بر اثبات مضمون آیه «أَ یَحْسَبُ أَنْ لَمْ یَرَهُ أَحَدٌ»، و آن مضمون این است که خداى تعالى اعمال بندگان و ضمائر آنان را مى‏بینند، خیر آن را از شرش، و حسنه آن را از سیئه‏اش تشخیص مى‏دهد.

و حاصل حجت مذکور این است که خداى سبحان کسى است که دیدنى‏ها را به وسیله دو چشم- یا به عبارتى دو عدسى- به انسانها نشان داد، و چگونه تصور مى‏شود که هر دیدنى را به انسان نشان بدهد، ولى خودش آنها را نبیند، و نیز خداى تعالى کسى است که هر انسانى را از راه سخن گفتن به منویات انسانهاى دیگر آگاه مى‏کند، و چگونه تصور دارد که خود او از باطن بندگانش آگاه نباشد، و چگونه ممکن است براى بندگانش پرده از اسرارى بردارد که براى خودش مستور باشد، و خداى عز و جل کسى است که با الهام خود به انسان تشخیص خیر و شر را داده، و آیا ممکن است با این حال خود او خیر و شر و حسنه و سیئه را تشخیص ندهد؟ [ نظرات / امتیازها ]

10) 1-شخصى به امیر المؤمنین (علیه‌السلام) عرضه داشت: بعضى پنداشته‏اند که منظور از کلمه «نجدین» در آیه «وَ هَدَیْناهُ النَّجْدَیْنِ» دو پستان مادر است. فرمود: نه چنین نیست بلکه منظور خیر و شر است.

2-حمزة بن محمد از امام صادق (علیه‌السلام) پرسید: معناى «وَ هَدَیْناهُ النَّجْدَیْنِ» چیست؟ فرمود: راه خیر و راه شر.

علامه طباطبایی: در الدر المنثور (ج 6، ص 353) هم این معنا به چند طریق از على (علیه‌السلام) و انس و ابى امامه و دیگران از رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) نقل شده. و قمى هم آن را در تفسیر خود (ج 2، ص 423) آورده، اما بدون سند و بدون ذکر امام.

[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]

[ نظرات / امتیازها ]

10) «نجد» به معناى مکان بلند، در برابر «تهامه» به معناى گود است. [ نظرات / امتیازها ]

10) به فرموده امام صادق‏ (علیه‌السلام) به راه خیر و شر، نجدین مى‏گویند.

تشبیه راه خیر و شر به راهى که در ارتفاعات است. شاید براى آن باشد که پیمودن راه خیر بخاطر مبارزه با هوسها و پیمودن راه شر به علّت عواقب تلخ آن. همچون عبور از راه مرتفع است، و براى هر عاقلى مسئله خیر و شر مثل زمین بلند روشن و برجسته است.

[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]

[ نظرات / امتیازها ]

8) در آیه قبل خواندیم: آیا انسان گمان مى‏کند که احدى او را نمى‏بیند؟ در این آیه مى‏فرماید: آیا ما براى او دو چشم قرار ندادیم؟ چگونه انسان مى‏بیند؟ ولى خیال مى‏کند خدا او را نمى‏بیند؟ [ نظرات / امتیازها ]

8) خداوند براى چشم، چند محافظ قرار داده است:
جایگاه آن را در میان گودالى از استخوان‏ها قرار داده و چون چشم از پیه ساخته شده، آن را با اشک شور مخلوط کرده است تا فاسد نشود. مژه، دربان و پلک، پوشش چشم است. ابرو، سایبان و خطوط پیشانى براى انحراف عرق به دو سوى صورت است.
هر شبانه روز ده‏ها هزار عکس رنگى مى‏گیرد، بدون آنکه به فیلم و یا تنظیمِ خاصى نیاز داشته باشد. راستى آیا وجود دوربینى که از پیه ساخته شده و دهها سال عکسبردارى و فیلمبردارى مى‏کند، نشانه قدرت معجزه‏گر الهى نیست؟!!
چشم، مظهر عاطفه و غضب و مظهر تعجب و ادب و مظهر زیبائى و عشق است.
چشم، رابط انسان با جهان خارج و زبان، وسیله ارتباط انسان با دیگر انسانها و بهترین و ارزان‏ترین و ساده‏ترین و عمومى‏ترین وسیله مبادلات علمى و فرهنگى و اجتماعى است. (ادامه مطلب را در توضیحات مطالعه فرمایید)

[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]

[ نظرات / امتیازها ]

9) زبان و لب، با هم کلمه را مى‏سازند و بدون همکارى آنها بسیارى از حروف ساخته نمى‏شوند.
انواع زبان‏ها و لهجه‏ها، از آثار قدرت خداست. انسان در آفریدن کلمات و جملات محدودیّتى ندارد. زبان همچنین وسیله چشیدن و تشخیص مزه‏هاست. جالب آنکه هر گوشه‏اى از زبان براى تشخیص نوعى از مزه‏هاست و با قدرت الهى مقدار آبى که نیاز دارد در درون دهان تولید مى‏شود، زبان غذا را به زیر دندان‏ها هل مى‏دهد بدون آنکه خودش آسیب ببیند، زبان لقمه‏ها را بازرسى مى‏کند که اگر استخوان و یا موئى در آن باشد شناسائى کند و در پایان، دهان را جاروب مى‏نماید. از طریق همین شکاف ساده‏اى که ما آن را لب مى‏نامیم، مکیدن، فوت کردن، جویدن، چشیدن و سخن گفتن صورت مى‏گیرد.
چشم و زبان و لب، هم مى‏توانند ابزار خیر باشند و هم ابزار شرّ، لذا خداوند هر دو راه را به ما نشان داده است. [ نظرات / امتیازها ]

8) درخصوص( چشم ) قرآن می فرماید: (الم نجعل له عینین ) (بلد/8) آیا ما دو چشم به انسان ندادیم ؟ اگر در ساختمان چشم خود دقّت کنید، به این نتیجه می رسید که حتّی پیشرفته ترین دوربین ها با آن قابل مقایسه نیست . دوربین های پیشرفته سنگین هستند و چشم بسیار سبک . دوربین ها مرتّب باید فیلمشان تعویض شود و چشم نیازی به تعویض فیلم ندارد. دوربین ها باید تنظیم شوند و چشم به صورت خودکار تنظیم می گردد. خداوند برای چشم شش نوع وسیله حفاظت قرار داده است...
درخصوص( چشم ) قرآن می فرماید: (الم نجعل له عینین ) (بلد/8) آیا ما دو چشم به انسان ندادیم ؟ اگر در ساختمان چشم خود دقّت کنید، به این نتیجه می رسید که حتّی پیشرفته ترین دوربین ها با آن قابل مقایسه نیست . دوربین های پیشرفته سنگین هستند و چشم بسیار سبک . دوربین ها مرتّب باید فیلمشان تعویض شود و چشم نیازی به تعویض فیلم ندارد. دوربین ها باید تنظیم شوند و چشم به صورت خودکار تنظیم می گردد. خداوند برای چشم شش نوع وسیله حفاظت قرار داده است ، محافظی در داخل چشم به نام اشک ، از آنجا که چشم از پیه ، ساخته شده و نگهداری پیه با آب شور ممکن است ، اشک چشم نیز شور است . محافظ دیگر مژه است ، محافظ سوّم پلک ها هستند. محافظ چهارم ابروها و محافظ پنجم خطوط پیشانی است که از ورود عرق به چشم جلوگیری می کند. آخرین محافظ، بینی و استخوان های اطراف چشم هستند که چشم را در درون خود چون صدفی قرار داده ، از آن حفاظت می کنند. چگونه ساختمان دستگاه عکس برداری چشم با نور هماهنگ است و عدسی چشم در برابر نور بیشتر به طور خودکار، تنگ و در نور کمتر باز می شود و پلک ها و ابروهای سیاه و زیبا نور را تعدیل می کند و به دستگاه می رساند؟ چگونه چشم با آب شور و دهان با آب شیرین مخلوط و مزه آب ها با ساختمان دهان و چشم تطبیق می کند. زبان . عضو کوچکی که وظایف بزرگی به عهده دارد. هم در چشیدن مزه و طعم غذا و هم در بلعیدن آن ، انسان را کمک می کند و بالاتر از همه نقش آن در سخن گفتن است که با گردش دقیق خود، حروف و صداهای مختلف را ایجاد کرده و با سرعت مناسب ، کلمات و جملات را ادا می کند. لب ها. قرآن می فرماید: ای انسان ! ما به تو یک جفت لب دادیم . بین دو لب ، دهان قرار دارد و ما انسان ها از طریق دهان می مکیم ، می آشامیم و می خوریم . نفس می کشیم ، گازگربنیک خارج می کنیم و حرف می زنیم . راستی اگر طرّاحی این همه کار با کارشناسان ما بود چه می کردند!؟ شاید سر ما را پر از سوراخ و دودکش می کردند تا بتوانیم کارهای مذکور را انجام دهیم ! بینی . بینی در یک نفس کشیدن سه کار می کند; غبار هوا را می گیرد، هوای سرد را گرم هوای خشک را مرطوب می کند، در غیر این صورت ریه آزرده می گردید. گوش . هماهنگی موجود بین گوش و امواج نشانگر آن است که خالق گوش و امواج یکی است . چین وچروک گوش ما را در شناخت جهت صدا یاری می دهد. شیر مادر. خالق کودک و خالق شیر در سینه مادر یکی است ، چون به تناسب پیدا شدن نوزاد شیر هم در پستان مادر به وجود می آید. جایگاه و منبع شیر، روی سینه مادر و زیر دو چشم مادر قرار دارد. نوزاد با دو دست مادر، حمایت می شود، کودک بر روی قلب مادر قرار می گیرد و با آهنگ قلب مادر که مدّتی نیز در رحم او با آن مانوس بوده ، شیر می مکد. شیر مادر از تولید به مصرف است ، بدون هیچ گونه سر شیشه و قیف و صافی ، استفاده می شود، به گرم کردن و سرد کردن نیاز ندارد و تمام ویتامین های مورد نیاز کودک در آن ذخیره شده است. و بالاخره ، چنانچه در بدن انسان فقط استخوان رشد می کرد، ولی عضلات رشد نمی کردند، چه پیش می آمد. اگر سر انسان بزرگ می شد ولی گردن او رشد نمی کرد چه می شد!؟ اگر چانه ثابت بود و سر متحرک ، آیا غذا خوردن و صحبت کردن براحتی الان میسّر بود؟ اگر آب دهان زیاد تولید می شد، مرتّب چکّه می کرد و اگر تولید آن کم می شد، به تامین آب دهان نیاز داشتیم. آری ، هستی و نظم حاکم بر آن نشانه روشنی بر وجود خدا و یکتایی اوست . البتّه همان گونه که تفکّر در هستی و عجایب خلقت خویش ، هر انسان با انصافی را به وجود خدا رهنمون می گردد، ذکر و یاد نعمت های بی شمار الهی نیز انسان را عاشق خدا می کند و این سخن خداست به حضرت موسی (ع) که فرمود: مردم را عاشق من کن.
گاهی نبودن برخی نعمت ها نعمتی به حساب می آید، مثلا اگر نوزاد از نعمت عقل برخوردار بود، هنگامی که مادر برای نظافت او قنداقه اش را باز می کرد، نوزاد خجالت می کشید. گاهی تلخی ها عامل رشد وهوشیاری است ، بعضی اوقات ، داغشدن زیرپای انسان موجب می گردد که او حرکت کند و الاّ سر جای خود می ماند. البتّه علم ما نسبت به جهل ما همچون قطره ای در دریاست ، زیرا در جهان میلیون ها اسرار شگفت وجود دارد که هنوز علم انسان به آنها نرسیده و حقایق آن راکشف نکرده است. روزی جوانی که با خواندن چند کلمه درس مغرور شده بود، به من گفت : چرا نماز صبح دو رکعت است ؟ گفتم : نمی دانم ، حتما دلیلی دارد ولی لازم نیست دلیل تمام دستورات خدا برای ما آن هم همین امروز روشن باشد. اساسا گاهی دستور فقط جنبه تعبّدی و اطاعت دارد و برای این است که ما تسلیم حقّ باشیم . مثلا قرآن می فرماید: ماموران جهنّم نوزده نفرند، سپس می فرماید: انتخاب این عدد تنها برای آن است که ببینیم چه کسی اعتراض می کند که چرا لااقل بیست نفر نیستند. (مدثر/30) یا در جای دیگر قرآن می خوانیم : قبله مسلمانان عوض شد تا ببینیم چه افرادی در جابه جا شدن قبله دنباله رو پیامبرند و چه کسانی بهانه جویی می کنند و نق می زنند. (و ما جعلنا القبلة الّتی کنت علیها الاّ لنعلم من یتّبع الرّسول ممن ینقلب علی عقبیه ) (بقره/143)
سپس گفتم: همان گونه که در عالم مادّه یک سری فرمول هایی است که اگر در آنها دقّت نشود، نتیجه مطلوب گرفته نمی شود، در عالم معنویّات نیز ممکن است برای رشد وسعادت ابدی ما فرمول هایی وجود داشته باشد که اگر آنها را مراعات نکنیم به نتیجه نمی رسیم. اگر به شما گفتند: در فاصله صد قدمی گنج است ، شما اگر صد وده قدم بروید، هر چه هم زمین را بشکافید چیزی پیدا نمی کنید، باید مراعات همان مقدار بشود که به ما دستور داده شده است. در شماره گیری تلفن ، اگر یک شماره کم و زیاد شود، با آن محلّ یا شهری که منظور شماست تماس برقرار نمی شود.
[ نظرات / امتیازها ]

9) زبان نیز به نوبه خود از اعضاء بسیار شگفت‏انگیز بدن انسان است ، و وظائف سنگینى بر عهده دارد ، علاوه بر اینکه کمک مؤثرى به بلع غذا مى‏کند ، در جویدن نیز نقش مهمى دارد ، مرتبا لقمه غذا را به زیر چکش دندانها هل مى‏دهد ! اما این کار را بقدرى ماهرانه انجام مى‏دهد که خود را از ضربات دندان دور نگه‏مى‏دارد ، در حالى که دائما کنار آن و چسبیده به آن است ! گاه ندرتا هنگام جویدن غذا زبان خود را جویده‏ایم ، و فریاد ما بلند شده ، و فهمیده‏ایم که اگر آن مهارت در زبان نبود چه به سر ما مى‏آمد ؟ در ضمن بعد از خوردن غذا فضاى دهن و دندانها را رفت‏وروب و تمیز مى‏کند .
و از این کارها مهمتر مساله سخن گفتن است که با حرکات سریع و منظم و پى در پى و حرکت کردن در جهات ششگانه انجام مى‏گیرد.
جالب اینکه خداوند براى حرف زدن و تکلم وسیله‏اى در اختیار انسانها قرار داده که بسیار سهل و آسان و در دسترس همه است ، نه خستگى مى‏آورد ، و نه ملالى حاصل مى‏شود ، و نه هزینه‏اى دارد.
و از آن عجیبتر مساله استعداد تکلم در انسان است که در روح آدمى به ودیعت گذارده ، و انسان مى‏تواند جمله‏بندیهاى زیادى را در بى نهایت شکل مختلف براى تعبیر از مقاصد فوق العاده متنوع خود انجام دهد.
و باز از آن مهمتر استعداد وضع لغات مختلفى است که با مطالعه هزاران زبان که در دنیا موجود است اهمیت آن آشکار مى‏شود راستى العظمة لله الواحد القهار!.

[ نظرات / امتیازها ]

10) نجد چنانکه گفتیم به معنى بلندى یا سرزمین بلند است ، و در اینجا منظور راه خیر و راه شر است.
در حدیثى از پیغمبر اکرم (صلى‏الله‏علیه‏وآله‏وسلّم‏) مى‏خوانیم که فرمود : یا ایها الناس ! هما نجدان : نجد الخیر و نجد الشر ، فما جعل نجد الشر احب الیکم من نجد الخیر : اى مردم ! دو سرزمین مرتفع وجود دارد : سرزمین خیر ، و سرزمین شر ، و هرگز سرزمین شر نزد شما محبوبتر از سرزمین خیر قرار داده نشده است .
بدون شک تکلیف و مسؤولیت بدون شناخت و آگاهى ممکن نیست ، و خداوند طبق آیه فوق این آگاهى را در اختیار انسانها قرار داده است.
این آگاهى از سه طریق انجام مى‏گیرد : از طریق ادراکات عقلى و استدلال ، و از طریق فطرت و وجدان بدون نیاز به استدلال ، و از طریق وحى و تعلیمات انبیا و اوصیاء ، و آنچه را مورد نیاز بشر در پیمودن مسیر تکامل است خداوند به یکى از این سه طریق یا در بسیارى از موارد با هر سه طریق به او تعلیم کرده است .
قابل توجه اینکه در این حدیث تصریح شده که پیمودن یکى از این دو راه بر طبع آدمى آسانتر از دیگرى نیست ، و این در حقیقت تصور عمومى را که انسان تمایل بیشترى به شرور دارد و پیمودن راه شر براى او آسانتر است نفى مى‏کند.
و به راستى اگر تربیتها غلط و محیطهاى فاسد نباشد ، عشق و علاقه انسان به نیکیها بسیار زیاد است ، و شایدتعبیر به نجد ( سرزمین مرتفع ) در مورد نیکیها به خاطر همین است زیرا زمینهاى مرتفع هواى بهتر و جالبترى دارند و در مورد شرور از باب تغلیب است.
بعضى نیز گفته‏اند این تعبیر اشاره به ظهور و بروز و آشکار بودن راه خیر و شر است ، همانگونه که یک سرزمین مرتفع کاملا نمایان است.

[ نظرات / امتیازها ]

8)
- شگفتیهاى چشم
چشم را معمولا به یک دستگاه دوربین عکاسى تشبیه مى کنند که با عدسىبسیار ظریف خود از صحنه هاى مختلف عکسبردارى مى کند، عکسهائى که به جاى فیلم روى شبکیه چشم منعکس مى شود، و از آنجا به وسیله اعصاب بینائى به مغز منتقل مى گردد.
این دستگاه عکسبردارى فوق العاده ظریف و دقیق ، در شبانه روز ممکن است هزاران هزار عکس از صحنه هاى مختلف بردارد، ولى از جهات زیادى قابل مقایسه حتى با پیشرفته ترین دستگاه هاى عکسبردارى و فیلمبردارى نیست ، زیرا:
1 - دریچه تنظیم نور (دیافراگم ) در این دستگاه که همان مردمک چشم است به طور خودکار در برابر نور تغییر شکل داده در مقابل نور قوى تنگ تر و در مقابل نور ضعیف گشادتر مى شود در حالى که دستگاه هاى عکاسى را باید به وسیله اشخاص تنظیم کرد.
2 - عدسى چشم بر خلاف تمام عدسیهائى که در دوربینهاى عکاسى دنیا به کار رفته دائما تغییر شکل مى دهد، به طورى که گاه قطر آن 5/1 میلیمتر است و گاه تا 8 میلیمتر مى رسد! تا آماده عکسبردارى از صحنه هاى دور و نزدیک شود، و این کار به وسیله عضلاتى که اطراف عدسى را گرفته اند، و آن را مى کشند یا رها مى کنند انجام مى شود، بطورى که یک عدسى چشم به تنهائى کار صدها عدسى را انجام مى دهد!
3 - این دستگاه عکاسى در چهار جهت مختلف حرکت مى کند، و مى تواند به کمک عضلات چشم به هر طرف حرکت کرده و فیلمبردارى کند.
4 - نکته مهم دیگر اینجا است که در دوربینهاى عکاسى باید فیلمها را عوض کنند، و یک حلقه فیلم که تمام شد باید حلقه دیگرى جاى آن بگذارند، اما چشمهاى انسان در تمام طول عمر فیلمبردارى مى کند، آنکه چیزى از آن عوض شود، این به خاطر آن است که در قسمت شبکیه چشم که تصویرهاروى آن منعکس مى شود دو رقم سلول وجود دارد، سلولهاى مخروطى و استوانهاى که داراى ماده بسیار حساسى در برابر نور است ، و با کمترین تابش نور تجزیه مى شود و امواجى به وجود مى آورد که به مغز منتقل مى شود، و بعد اثر آن زائل مى شود، و شبکیه مجددا آماده فیلمبردارى جدید خواهد شد.
5 - دوربینهاى عکاسى از موادى بسیار محکم ساخته شده است ، ولى دستگاه عکاسى چشم به قدرى ظریف و لطیف است که با مختصر چیزى خراش مى یابد و به همین جهت در محفظه محکم استخوانى قرار گرفته اما در عین ظرافت بسیار از آهن و فولاد پر دوامتر است .
6 - مساءله تنظیم نور براى فیلمبرداران و عکاسان مساءله بسیار مهمى است و براى اینکه تصویرها روشن باشد گاهى لازم است چندین ساعت مشغول تنظیم نور و مقدمات آن باشند در حالى که چشم در هر شرائطى از نور قوى و متوسط و ضعیف حتى در تاریکى به شرط آنکه نور بسیار کمى در آنجا باشد عکسبردارى مى کند، و این از عجائب چشم است .
7 - گاهى ما از روشنائى به تاریکى مى رویم ، و یا لامپهاى برق دفعتا خاموش مى شود در آن لحظه مطلقا چیزى را نمى بینیم ، ولى با گذشتن چند لحظه چشم ما به طور خودکار وضع خود را با آن نور ضعیف تطبیق مى دهد، بطورى که وقتى به اطراف خود نگاه مى کنیم تدریجا اشیاء زیادى را مى بینیم و مى گوئیم چشم ما با تاریکى عادت کرد، و این تعبیر عادت که با زبان ساده ادا مى شود نتیجه مکانیسم بسیار پیچیدهاى است که در چشم قرار دارد، و مى تواند خود را در زمان بسیار کوتاهى با شرائط جدید تطبیق دهد.
عکس این معنى به هنگامى که از تاریکى به روشنائى منتقل مى شویم نیز صادق است ، که در آغاز، چشم ما تحمل نور قوى را ندارد ولى بعد از چند لحظه خود را با آن تطبیق مى دهد و به اصطلاح عادت مى کند، این امور هرگزدر دستگاه هاى فیلمبردارى وجود ندارد.
8 - دستگاه هاى فیلمبردارى از فضاى محدودى مى توانند فیلم تهیه کنند در حالى که چشم انسان تمام نیم دایره افق را که در مقابل او قرار داد مى بیند و به تعبیر دیگر ما تقریبا 180 درجه دائره اطراف خود را مى بینیم در حالى که هیچ دستگاه عکاسى چنین نیست .
9 - از مطالب عجیب و جالب اینکه دو چشم انسان که هر کدام دستگاه مستقلى است چنان تنظیم شده که عکسهاى حاصل از آنها درست روى یک نقطه مى افتد بطورى که اگر کمى این تنظیم به هم بخورد انسان با دو چشمش جسم واحد را دو جسم مى بیند! همانگونه که در اشخاص ‍ احول (دو بین ) این معنى مشاهده مى شود.
10 - نکته جالب دیگر اینکه تمام صحنه هائى که چشم از آن عکسبردارى مى کند به طور وارونه روى شبکیه چشم مى افتد، در حالى که ما هیچ چیز را وارونه نمى بینیم ، این بخاطر عادت کردن چشم ، و حفظ نسبت اشیاء با یکدیگر مى باشد.
11 - سطح چشم باید دائما مرطوب باشد به طورى که اگر چند ساعتى خشک شود ضربه شدیدى بر آن وارد مى گردد، این رطوبت دائمى از غده هاى اشک تاءمین مى شود، که از یکسو وارد چشم شده ، و از رگهاى بسیار باریک و ظریفى که در گوشه چشمان قرار دارد بیرون مى رود، و به بینیها منتقل مى شود، و بینى را نیز مرطوب مى کند.
اگر غده هاى اشک بخشکد چشم به خطر مى افتد و حرکت پلکها غیر ممکن مى شود، و اگر بیش از حد فعالیت کند دائما اشک بر صورت جارى مى شود یا اگر راه باریک فاضل آب چشم بسته شود باید دائما دستمالى به دست داشته باشیم آبهاى زیادى را از صورت خشک کنیم و چه دردسر بزرگى است .
تفسیر نمونه جلد 27 صفحه 22

12 - ترکیب اشک (آب چشم ) ترکیب پیچیده اى است ، و از بیش از ده عنصر تشکیل مى یابد که در مجموع بهترین و مناسب ترین مایع براى نگهدارى چشم است .
کوتاه سخن اینکه عجائب چشم بقدرى زیاد است که باید روزها نشست و درباره آن سخن گفت ، و کتابها نوشت ، و با تمام اینها ماده اصلى آن را که مى نگریم تقریبا یک تکه پیه بیشتر نیست !
امیر مؤ منان على (علیه السلام ) در آن سخن پرمایه اش مى فرماید: اعجبوا لهذا الانسان ینظر بشحم ، و یتکلم بلحم ، و یسمع بعظم ، و یتنفس من خرم !: ((شگفتا از این انسان که با یک قطعه پیه مى بیند، و با قطعه گوشتى سخن مى گوید، و با استخوانى مى شنود، و از شکافى نفس ‍ مى کشد))! (و این کارهاى بزرگ حیاتى را با این وسائل کوچک انجام مى دهد).
2 - شگفتیهاى زبان
زبان نیز به نوبه خود از اعضاء بسیار شگفت انگیز بدن انسان است ، و وظائف سنگینى بر عهده دارد، علاوه بر اینکه کمک مؤ ثرى به بلع غذا مى کند، در جویدن نیز نقش مهمى دارد، مرتبا لقمه غذا را به زیر چکش ‍ دندانها هل مى دهد! اما این کار را بقدرى ماهرانه انجام مى دهد که خود را از ضربات دندان دور نگه مى دارد، در حالى که دائما کنار آن و چسبیده به آن است !
گاه ندرتا هنگام جویدن غذا زبان خود را جویده ایم ، و فریاد ما بلند شده ، و فهمیده ایم که اگر آن مهارت در زبان نبود چه به سر ما مى آمد؟
در ضمن بعد از خوردن غذا فضاى دهن و دندانها را رفتوروب و تمیز مى کند.
تفسیر نمونه جلد 27 صفحه 23

و از این کارها مهمتر مساءله سخن گفتن است که با حرکات سریع و منظم و پى در پى و حرکت کردن در جهات ششگانه انجام مى گیرد.
جالب اینکه خداوند براى حرف زدن و تکلم وسیله اى در اختیار انسانها قرار داده که بسیار سهل و آسان و در دسترس همه است ، نه خستگى مى آورد، و نه ملالى حاصل مى شود، و نه هزینهاى دارد.
و از آن عجیب تر مساءله استعداد تکلم در انسان است که در روح آدمى به ودیعت گذارده ، و انسان مى تواند جمله بندیهاى زیادى را در بى نهایت شکل مختلف براى تعبیر از مقاصد فوق العاده متنوع خود انجام دهد.
و باز از آن مهمتر استعداد وضع لغات مختلفى است که با مطالعه هزاران زبان که در دنیا موجود است اهمیت آن آشکار مى شود راستى ((العظمة لله الواحد القهار!.))
3 - هدایت به ((نجدین ))
((نجد)) چنانکه گفتیم به معنى بلندى یا سرزمین بلند است ، و در اینجا منظور راه خیر و راه شر است . در حدیثى از پیغمبر اکرم (صلى اللّه علیه و آله و سلّم ) مى خوانیم که فرمود: یا ایها الناس ! هما نجدان : نجد الخیر و نجد الشر، فما جعل نجد الشر احب الیکم من نجد الخیر: اى مردم ! دو سرزمین مرتفع وجود دارد: سرزمین خیر، و سرزمین شر، و هرگز سرزمین شر نزد شما محبوب تر از سرزمین خیر قرار داده نشده است .
بدون شک ((تکلیف )) و مسؤ ولیت بدون شناخت و آگاهى ممکن نیست ، و خداوند طبق آیه فوق این آگاهى را در اختیار انسانها قرار داده است .
تفسیر نمونه جلد 27 صفحه 24

این آگاهى از سه طریق انجام مى گیرد: از طریق ادراکات عقلى و استدلال ، و از طریق فطرت و وجدان بدون نیاز به استدلال ، و از طریق وحى و تعلیمات انبیاء و اوصیاء، و آنچه را مورد نیاز بشر در پیمودن مسیر تکامل است خداوند به یکى از این سه طریق یا در بسیارى از موارد با هر سه طریق به او تعلیم کرده است .
قابل توجه اینکه در این حدیث تصریح شده که پیمودن یکى از این دو راه بر طبع آدمى آسانتر از دیگرى نیست ، و این در حقیقت تصور عمومى را که انسان تمایل بیشترى به شرور دارد و پیمودن راه شر براى او آسانتر است نفى مى کند.
و به راستى اگر تربیتها غلط و محیطهاى فاسد نباشد، عشق و علاقه انسان به نیکیها بسیار زیاد است ، و شاید تعبیر به ((نجد)) (سرزمین مرتفع ) در مورد نیکى ها به خاطر همین است زیرا زمینهاى مرتفع هواى بهتر و جالب ترى دارند و در مورد شرور از باب تغلیب است .
بعضى نیز گفته اند این تعبیر اشاره به ظهور و بروز و آشکار بودن راه خیر و شر است ، همانگونه که یک سرزمین مرتفع کاملا نمایان است
تفسیر نمونه جلد 27 صفحه 25

[ نظرات / امتیازها ]

10) بسم الله الرحمن الرحیم
وَ هَدَیْناهُ النَّجْدَیْنِ «آیا ما راه خیر و شرّ (حق و باطل) را به او ننمودیم؟» عوامل بسیارى مانند نحوه تربیت و شرایط رشد اجتماعى و فرهنگى و همچنین یادگیریها و تجارب شخصى انسان باعث مى‏شود که او، از دو راه خیر و نیکى و خوشرفتارى با مردم و یا شرّ و ظلم و تجاوز یکى را انتخاب کند. مثلا گاهى انسان مى‏آموزد که ناکامى را با رفتارى پرخاشگرانه نسبت به دیگران یا با انزوا و فرو رفتن در خود جبران کند و گاهى هم یاد مى‏گیرد که با اندیشه و تفکر درباره حل مشکلاتى که برایش پیش مى‏آید، در برابر ناکامیها بایستد و بکوشد راه حلهاى جدیدى که بیشتر به کار غلبه بر مشکلات مى‏آیند براى جبران ناکامیها پیدا کند.

[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]

[ نظرات / امتیازها ]

8) قوله تعــــالی: {أَ لَمْ نَجْعَلْ لَهُ عَیْنَیْنِ وَ لِساناً وَ شَفَتَیْنِ وَ هَدَیْناهُ النَّجْدَیْنِ}
خــــداوند در این آیه میفرماید: "آیا ما او را دو چشم ندادیم برای دیدن و زبان و دو لب برای سخن گفتن و آیا راه خیر و شر را به او ننمودیم؟"
پیغمبر اکرم ﷺ فرمود: در کتب پیغمبــران سلف چنین نوشته شده: "ای فرزند اگر چشم با تو نزاع کند در آنچه بر تو حرام کردیم, پیش آن دو پلک قرار دادیم تا آن را بپوشانی, و اگر زبان با تو مجادله کند دو لب قرار دادیم تا به آن زبان را خاموش نمائی و اگر فرج در محرمات با تو نزاع کند پیش تو پاها را نهادیم تا آن را حفظ نمائی"

[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]

[ نظرات / امتیازها ]