مى دانیم نام این سوره ، سوره نور است به خاطر آیه نور که یکى از چشمگیرترین آیات سوره است ، ولى گذشته از این ، محتواى سوره نیز از نورانیت خاصى برخوردار است ، به انسانها، به خانواده ها، به زن و مرد نور عفت و پاکدامنى مى بخشد، به زبانها و سخنها نورانیت تقوى و راستى مى دهد، به دلها و جانها نور توحید و خدا پرستى و ایمان به معاد و تسلیم در برابر دعوت پیامبر (صلى اللّه علیه و آله و سلّم ) مى دهد.
نخستین آیه این سوره در حقیقت اشاره اجمالى به مجموع بحثهاى سوره دارد و مى گوید: ((این سوره اى است که ما آن را فرو فرستادیم و واجب نمودیم ، و در آن آیات بینات نازل کردیم شاید شما متذکر شوید)) (سورة انزلناها و فرضناها و انزلنا فیها آیات بینات لعلکم تذکرون ).
((سوره )) از ماده ((سور)) به معنى ارتفاع و بلندى بنا است ، سپس به دیوارهاى بلندى که در گذشته اطراف شهرها براى حفظ از هجوم دشمنان مى کشیدند، سور اطلاق کرده اند، و از آنجا که این دیوارها شهر را از منطقه بیرون جدا مى کرد، تدریجا این کلمه به قطعه و بخش از چیزى - از جمله قطعه و بخشى از قرآن که از بقیه جدا شده است - اطلاق گردیده .
بعضى از ارباب لغت نیز گفته اند که ((سوره )) به بناهاى زیبا و بلند و برافراشته گفته مى شود، و به بخشهاى مختلف از یک بناى بزرگ نیز سوره مى گویند، به همین تناسب به بخشهاى مختلف قرآن که از یکدیگر جدا است سوره اطلاق شده است .
به هر حال این تعبیر، اشاره به این حقیقت است که تمام احکام و مطالب این سوره اعم از عقائد و آداب و دستورات همه داراى اهمیت فوق العاده اى است زیرا همه از طرف خداوند نازل شده است .
مخصوصا جمله ((فرضناها)) (آن را فرض کردیم ) با توجه به معنى ((فرض )) که به معنى قطع مى باشد نیز این معنى را تاءکید مى کند.
تعبیر به ((آیات بینات )) ممکن است اشاره به حقایقى از توحید و مبدء و معاد و نبوت باشد که در آن مطرح شده ، در برابر ((فرضنا)) که اشاره به احکام و دستوراتى است که در این سوره ، بیان گردیده ، و به عبارت دیگر یکى اشاره به عقائد است و دیگرى اشاره به ((احکام )).
این احتمال نیز وجود دارد که منظور از ((آیات بینات ))، دلائلى است که براى احکام مفروض در این سوره آمده است .
جمله ((لعلکم تذکرون )) (شاید شما متذکر شوید) بار دیگر این واقعیت را در نظرها مجسم مى کند که ریشه همه اعتقادات راستین و برنامه هاى عملى اسلام در درون فطرت انسانها نهفته است ، و بر این اساس ، توضیح آنها یکنوع ((تذکر و یاد آورى )) محسوب مى شود.
[ نظرات / امتیازها ]