نويسنده : لیلا حسین زاده
کلید واژه : بهشت
قرآن کریم در بسیاری از آیات خود تصویری از ویژگیهای بهشت و اوصاف زندگی بهشتیان ارائه میدهد که مطالعه در این آیات ـ که در جایجای آنها خداوند موءمنان پرهیزکار را به چنین پاداشی بشارت میدهد ـ علاوه بر نمودار ساختن هدف باریتعالی از خلقت و دوستی بیکرانش نسبت به انسان، میتواند موجب انگیزه در انتخاب راهی باشد که انسان هماره و بهطور فطری در پی آن بوده است. همچنین درک درست این آیات میتواند راهنمایی باشد که پیش از مرگ نیز انسان را از یک زندگی بهشتی بهرهمند نماید. در نوشتهای که هماینک پیش روی خوانندگان گرامی است نامهای بهشت و مراتب مختلف آن در قرآن مورد بررسی قرار گرفته و نکتههایی درباره این نامگذاریها بیان شده است.
بهشت موعود دارای مراتب و درجاتی مانند جنت نعیم، مأوا، عدن و فردوس است ولی علاوه بر مراتب، اوصاف و القابی کلی دارد که جا دارد قبل از ورود به این مراتب با بعضی از آن اوصاف مثل دارالسلام، دارالارث، دارالرضا، دارالمقام و فوز عظیم آشنا شویم.
نويسنده : لیلا حسین زاده
کلید واژه : تقوا
در مقالأ حاضر نویسنده با ارائه تعریفی جامع از حورالعین، به ویژگیها و اوصاف آنها از طریق آیات قرآن کریم می پردازد و راه رسیدن به آنها را بیان می کند که با هم آن را از نظر می گذرانیم.
نويسنده : لیلا حسین زاده
کلید واژه : تفسیر ، قرآن
منابع جمع منبع است، و سرچشمه و منشأ هر چیزى را منبع آن گویند[1]، چنان که محل جوشش و خارج شدن آب از زمین را منبع آن مى نامند.[2]
مقصود از منابع تفسیر، معلوماتى عقلى یا نقلى یا تجربى است که با آیات قرآن کریم مرتبط بوده و دلیل فهم مراد خداوند از آیات قرآن قرار مى گیرند.
مقصود از ابزارها نیز در این بحث، دانش ها و فنونى است که براى بهره گیرى از منابع و به کارگیرى قواعد تفسیر ضرورى اند، زیرا مفسر در فهم و تبیین مراد خداوند با الفاظ و عبارات قرآن سر و کار دارد و کالبدشکافى و فهم و تبیین آن ها بدون بهره گیرى از ابزار لازم میسر نمى گردد.
در باب ابزارهاى تفسیر و تمایز آن با منابع این نکته شایان توجه است که آنچه مفسر را با زبان عربى به عنوان زبان قرآن آشنا مى کند منبع تفسیر نیست، بلکه ابزار است، چون أولا دانستن زبان متن، پیش نیاز خود مفسر است تا بتواند با متن ارتباط برقرار کند. ثانیاً دانستن لغت و ادبیات عرب پیش نیاز مشترک همه متونى است که به زبان عربى اند، با این حال در منابع تفسیر پژوهى این دو اصطلاح به جاى یکدیگر به کار مى روند.
مؤلفان علوم قرآنى از دیرباز درباره منابع تفسیر به اختصار نکاتى را باز گفته اند؛ زرکشى با عنوان «مآخذ تفسیر»[3] مهم ترین منابع تفسیر را به اختصار معرفى کرده و سیوطى مطالب وى را در نوع 78 الاتقان گزارش کرده است.[4] بسیارى از مفسران نیز در مقدمه[5] یا در خاتمه تفسیر خود به این بحث اشاره کرده اند.[6] راغب اصفهانى در مقدمه جامع التفاسیر با عنوان «فی بیان الآلات التی یحتاج إلیها المفسر» به بیان شرایط تفسیر و معرفى علوم و ابزارهاى مورد نیاز مفسر پرداخته است.[7] ابن کثیر نیز در مقدمه تفسیر خود به بیان مصادر تفسیر در دوران صحابه اشاره کرده، آن را شامل قرآن، سنت نبوى و گفته هاى صحابه و تابعان مى داند.[8] قرآن پژوهان معاصر نیز با عنوان مصادر تفسیر[9] و اصول تفسیر[10] به این بحث پرداخته اند.
نويسنده : لیلا حسین زاده
کلید واژه : دوزخ
شاید سخن گفتن و یا نوشتن از دوزخ مثل جنگ امری ناخوشایند و زشت باشد.
اما با این همه مهم ترین آثاری که درباره جنگ نوشته شده و به همه جزئیات و پیامدهای دیگرش به شکل بدیع و زیبایی پرداخته نه تنها از بهترین و پرفروش ترین کتاب ها بلکه از تاثیرگذارترین آن ها بوده است. اگر انزجار جهانی نسبت به جنگ وجود دارد به جهت همین آثار مشهوری است که به خوبی ازعهده این مهم برآمده و با تصویر و ترسیم درست وقایع جنگی وآثار و پیامدهای زیانبار آن بر خانه و خانواده و جامعه، توانسته میزان خشونت و زشتی این عمل را بشناساند.
می گویند در آمریکا و غرب به خاطر برخی از کتاب های داستانی و رمان های بلند درباره برده داری، معضل برده داری به شکل مستقیم برداشته شد، هر چند که به اشکال نوین دوباره پدیدار شده است.
تصاویری که از کشتار ده هزار کرد در شهر حلبچه عراق تهیه گردید عمق فاجعه کشتار جمعی توسط سلاح های شیمیایی را به نمایش گذاشت و آثار مثبتی را از خود به جا نهاد به گونه ای که انزجار جهانی را برانگیخت و مخالفت با به کارگیری سلاح های کشتار جمعی را گسترش داد. براین اساس ترسیم دوزخ می تواند ازاین نظر امری خوشایند و مطلوب باشد تا انسان را با فاجعه ای که به زودی رخ می دهد آشنا ساخته و از نزدیکی به آن باز دارد.
نويسنده : لیلا حسین زاده
کلید واژه : تفسیر
آداب و شرایط تفسیر امورى اند که مراعات آن ها خطاى مفسّر را به حداقل مى رسانند. دانشمندان و مفسّران بر این بحث مهم تأکید کرده اند. اشتباهات و اختلافات در تفسیر نوعاً بر اثر غفلت از آن است.[1] البته آداب و شرایط مورد بحث بیشتر در تفسیر اجتهادى مطرح مى باشد و گرنه تفسیر روایى محض آداب و شرایط چندانى ندارد.
نويسنده : حاجیه تقی زاده فانید
کلید واژه : سید الشهداء علیه السلام
سید الشهداء فقط در حادثه کربلا تعریف و تفسیر نمی‌شود. حادثه کربلا یکی از هزاران هزار جلوه و ظهور اوست. مسأله کربلا با آن وسعت و عظمت و مراتبی که دارد (که حتّی در تصوّر و تخیّل کسی نمی‌گنجد) باز در مقایسه با منصب امامت و ولایت و شؤونات یک امام معصوم علیه السّلام یمی است از اقیانوس، و قطره‌ای است از بحار رحمت و فیضان امام علیه السّلام.
نويسنده : حاجیه تقی زاده فانید
کلید واژه : دردناک‌ترین حادثه کربلا
دردناک‌ترین حادثه کربلا به روایت کارشناس آمریکایی
من به صورت خاص شیفته شخصیت "حضرت عباس" هستم
نويسنده : حاجیه تقی زاده فانید
کلید واژه : برزخ
همه ادیان در این نکته متفق القولند که مرگ پایان حیات انسان نیست علی الخصوص در دین اسلام که اعتقاد به معاد از اصول مهم جهان بینی به شمار می رود. از طرفی می دانیم که روزی خواهیم مرد و عود و بازگشتن و حیات جاویدانی را در پیش روی داریم. حال باید بررسی نمود که برای رسیدن به این عالم بقاء و حیات جاودانه از کدام دروازه باید عبور کرد؟
نويسنده : حاجیه تقی زاده فانید
کلید واژه : فرهنگ عاشورا
مرحوم حاج آقا بزرگ در ذیل عنوان مقتل، شش مورد با نام مقتل و ۵۹ مورد با نام مقتل اباعبدالله الحسین علیه السلام و سه مورد با نام مقتل الحسین(ع) آورده، همچنان که ۱۴ مورد با نام مقتل امیرالمؤمنین علیه السلام و نیز مقتل الحسن ابن علی علیه السلام و مقتل علی ابن الحسین علیه السلام و مقتل عباس ابن امیرالمؤمنین و مقتل زیدالشهید و مقتل اولاد مسلم و مقتل حجر ابن عدی و... برشمرده است.
نويسنده : حاجیه تقی زاده فانید
کلید واژه : نگاه و عمل عاشورایی
عاشورا و قیام‌حسینی همواره الهام‌بخش جنبش‌های سیاسی و اجتماعی اسلامی در طول تاریخ بوده است.
مولفه‌های ستم‌ستیزانه و عدالت‌خواهانه موجود در بنیان واقعه عاشورا، مهمترین عامل در جهت گسترش جنبش‌های شیعی بوده است. در این میان، در دوران معاصر؛ یعنی از آغاز جنبش مشروطیت تا جنبش ملی شدن نفت و آستانه پیروزی انقلاب‌اسلامی، قیام‌حسینی مهمترین عامل برانگیزاننده این جنبش‌ها و انقلاب‌ها بوده است، بررسی نسبت این جنبش‌های معاصر با قیام عاشورا، در خور پژوهشی دقیق و علمی است که البته جذابیت‌های ویژه‌ای هم دارد. آنچه در پی می‌آید، گفت‌وگویی است با دکتر‌موسی‌حقانی؛ رئیس موسسه تاریخ معاصر در این‌باره.