تاریخ نگارش : يازدهم آذر 1390

عاشورا چیست ؟و علت نام گذاری آن
حاجیه تقی زاده فانید

عاشورا در لغت
علت نام گذاری عاشورا به این اسم
 کلید واژه : عاشورا

عاشورا در لغت
روز دهم ماه محرم را عاشورا گویند، زیرا عدد ده را در عربی عشر می گویند و این کلمه به چند لفظ مختلف در کتابهای لغت عربی ذکر شده است مانند عاشوراء - عشوراء - عاشورا - عشورا- عاشور بر وزن هارون(1)در بعضی از کتاب های قاموس عربی، عاشورا روز نهم محرم را نیز گفته اند(4)و علمای لغت در اصل کلمة عاشورا اختلاف دارند، بعضی می گویند عاشورا کلمة عربی است و بعضی دیگر عاشورا را کلمة عبرانی خوانده اند.
علت نام گذاری عاشورا به این اسم
در مورد نامگذاری این روز به نام عاشورا اقوال و روایات متعددی ذکر شده است، بعضی می گویند که سبب نامگذاری عاشورا به این نام همانا دهم ماه محرم است و این قول واضح تر و نزدیکتر به دهم ماه محرم است، و گفته شده است که عاشورا روزی است که خداوند تعالی ده پیامبرش را با ده کرامت افتخار بخشیده است که از قرار ذیل است.
اول: در این روز، خداوند موسی علیه السلام را نصرت بخشید، در دریا راه را برایش باز نمود تا از چنگ فرعون نجات یافت و فرعون با لشکرش غرق گردید.

دوم: در این روز کشتی نوح علیه السلام با سلامتی در جودی (نام یکی از کوه ها) استقرار یافت.
سوم: در این روز یونس علیه السلام از شکم نهنگ نجات یافت.
چهارم: در این روز خداوند توبة آدم علیه السلام را پذیرفت.
پنجم: در این روز یوسف علیه السلام از قعر چاه تاریک بیرون آورده شد.
ششم: در این روز عیسی علیه السلام به دنیا آمد و در همین روز به آسمان برده شد.
هفتم: در این روز خداوند داود علیه السلام را مورد عفو و بخشش خود قرار داد.
هشتم: در این روز ابراهیم علیه السلام چشم به جهان گشود.
نهم: در این روز چشمان یعقوب علیه السلام دو باره روشن گردید و بینا شد.
دهم: در این روز گناهان گذشته و آیندة پیامبر بزرگ اسلام صلی الله علیه وآله وسلم بخشیده شد.
درکتاب های تاریخ خصائص زیادی در مورد روز عاشورا ذکر شده است که ارتباطی به نامگذاری آن ندارد، و در مورد پیامبران باید گفت که خصائص و کرامات آنان بالاتر از این عدد است، و بعضی گفته اند که عاشورا بخاطر این، به این اسم نامگذاری شده است که خداوند امت محمد صلی الله علیه وآله وسلم را به ده کرامات مشرف ساخته است که بطور مختصر آنرا بیان می داریم: 1- ماه رجب که بر دیگر ماه ها فضیلت دارد. 2- ماه شعبان که بر دیگر ماه ها فضیلت دارد. 3- ماه مبارک رمضان که فضیلت آن بر همه آشکار است. 4- شب قدر که بهتر از هزار ماه است. 5- روز عید که روز پاداش دادن خداوند به بندگان است. 6- روز های ده گانة (ذی الحجه) که روزهای ذکر خداوند است. 7- روز عرفه که روزه گرفتن در این روز کفارة گناهان دو سال است. 8- روز عید اضحی یا روز قربانی که سبب نزدیکی به خداوند است. 9- روز های جمعه که بهترین روزهای هفته است. 10- روز عاشورا که روزه گرفتن درین روز کفارة گناهان یک سال قبل است. (مرجع تحقیق کتاب حقیقت عاشورا مؤلف، محمدعوده رحیلی مترجم قریب الله مطیع)