تاریخ نگارش : ششم آبان 1390
امدادهای غیبی خداوند چه معنایی دارد ؟
فرزانه بیات
امدادهای غیبی خداوند چه معنایی دارد ؟
کلید واژه : امدادهای غیبی
در آمد
گاهی در زندگی همه درها را بروی خود بسته میبینیم عملاً از نیروهای زمینی دیگر کاری بر نمیآید
بی اختیار دست بر آسمان بلند میکنیم و از عرشیان و ملکوتیان استمداد میطلبیم این چه نیرویی است که در طوفان حوادث ما را یاری میکند ؟و دست غیب خداوند را با تمام وجود حس میکنیم .
معنای غیب در لغت و فرهنگ قرآنی
غیب یعنی نهان ، پشت پرده ، و در قرآن یعنی آن چیزهایی که از حواس ظاهری ما نهان است و پشت پرده محسوسات واقع شده است . خداوند در قرآن میفرماید :
الَّذِینَ یُؤْمِنُونَ بِالْغَیْبِ (بقره -3)
آنان که به غیب ایمان میآورند
لَقَدْ کُنتَ فِی غَفْلَةٍ مِّنْ هَذَا فَکَشَفْنَا عَنکَ غِطَاءکَ فَبَصَرُکَ الْیَوْمَ حَدِیدٌ
به او [میگویند] واقعاً که از این [حال] سخت در غفلت بودی و[لی] ما پردهات را [از جلوی چشمانت] برداشتیم و دیدهات امروز تیز است . (ق-22)
فلاسفه اسلامی از همین تعبیر قرآنی استفاده کردهاند و جهان طبیعت را عالم شهادت و جهان ملکوت را عالم غیب اصطلاح کردهاند .برای ایمان و اعتقاد ما به عالم شهادت ، حواس ما کافی است و اساساً این عالم از آن جهت شهادت نامیده میشود که ما با حواس خود با آن سرو کار داریم و محسوس و ملموس ما است . ما برای جهان شهود نیازمند معرف و معلم نیستیم تا به آن مؤمن شویم . نیازمندی ما به معلم و تعلیم و تحقیق برای آشنا شدن با حقایق آن است اما این حواس برای ایمان و اعتقاد به غیب کافی نیست برای ایمان به غیب باید قوه عقل که خود مرتبه غیب وجودی ماست باید دست به کار شود .
بسم الله هم مشتمل بر رحمان است هم رحیم .رحمت رحمانی عبارتست از رحمت عمومی که شامل همه موجودات است و وجود هر موجودی برای آن موجود رحمت است و و سائلی که برای ابقاء و ادامه وجود او آفریده شده است رحمت است
راهنمایان غیب
پیامبران و امامان راهنمایان جهان غیبند ، آمدهاند که مردم را به غیب و ماورای ظاهر و محسوسات ، مؤمن و معتقد نمایند . پیامبران به اینکه مردم به وجود غیب ایمان داشته باشند اکتفاء نکرده اند . آنان آمدهاند که میان مردم و غیب رابطه برقرار کنند و حلقه اتصال میان مردم و غیب باشند .مردم را مؤمن به مددهای غیبی و عنایتهای خاص غیبی در شرائط خاصی بنمایند .
پرده غیب
غیب یعنی پشت پرده . این پرده از نوع ماده و جسم نیست این پرده حجاب محدودیت حواس ما است که تنها امور نسبی و محدود را درک میکند غیب بودن غیب مربوط به مقدار توانائی دستگاههای حسی و ادراکی ما است .
جهان غیب
در زندگی بشر یک سری امدادهای عام وجود دارد و یک سلسله امدادهای خاص .قرآن کریم خداوند را هم با صفت رحمان و هم با صفت رحیم یاد میکند.
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ به نام خداوند بخشنده مهربان
بسم الله هم مشتمل بر رحمان است هم رحیم .رحمت رحمانی عبارتست از رحمت عمومی که شامل همه موجودات است و وجود هر موجودی برای آن موجود رحمت است و و سائلی که برای ابقاء و ادامه وجود او آفریده شده است رحمت است .
اما رحمت رحیمیه عبارت است از الطاف و دستگیریهای خاصی که موجود مکلف در اثر حسن انجام وظیفه مستحق آن میگردد و لطف خاصی که طبق قانون عام طبیعت شامل حال میگردد .
پیامبران آمدهاند ما را مؤمن به غیب نمایند . اگر ایمانی در ما پدید شود که عملاً با خدا وارد معامله شویم همینکه نیکی کنیم پاداش نیکی را میبینیم و مشمول لطفها و رحمتهای خاص میشویم که او ما را دستگیری میکند و از سقوط نجات میدهد .
انواع امدادهای غیبی
کمکهای غیبی گاهی به صورت فراهم شدن موفقیت است و گاهی به صورت الهامات و هدایتها و روشنیها و روشن بینیها است ولی باید دانست که این الطاف رایگان نیست . اینطور نیست که بدون تلاش ، انسان در خانهاش بنشیند و منتظر باشد "دستی از غیب برون آید و کاری بکند "چنین انتظاراتی برخلاف قانون طبیعت است .
الف : فراهم شدن شرائط موفقیت
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا إِن تَنصُرُوا اللَّهَ یَنصُرْکُمْ وَیُثَبِّتْ أَقْدَامَکُمْ (محمد -7)
ای کسانی که ایمان آوردهاید اگر خدا را یاری کنید یاریتان میکند و گامهایتان را استوار میدارد .
عملی که لله و یا فی الله باشد یک شرط و شرط دیگر اخلاص و حسن نیت در آن عمل میباشد . در آن صورت که شرائط محقق شد امدادهای خداوند سرازیر میشود و بنده مورد لطف حضرت حق قرار میگیرد
یکی از انواع مددهای غیبی یاری الهی است که در سختترین شرائط به فریاد انسان میرسد و او را در کوره راه حوادث زندگی نصرت میبخشد که البته مشروط به یاری خداوند است .
حال این سوال اینجا مطرح میشود که مگر خداوند به یاری ما نیاز دارد در صورتی که او بی نیاز مطلق است ؟
در جواب باید گفت هر عمل و مجاهدتی که در راه خیر صورت بگیرد و یا جهت رشد و تبلیغ دین خدا تلاشی انجام گیرد این عمل را یاری رساندن به خدا گویند .
پس عملی که لله و یا فی الله باشد یک شرط و شرط دیگر اخلاص و حسن نیت در آن عمل میباشد . در آن صورت که شرائط محقق شد امدادهای خداوند سرازیر میشود و بنده مورد لطف حضرت حق قرار میگیرد .
در این راه و امداد بهترین یارو یاور خداست و اگر خداوند اراده کند تا کسی را یاری رساند هیچ قدرتی توانایی غلبه بر انسان را ندارد و هیچ نیرویی نمیتواند او را از مسیر و هدف اصلیش منحرف نماید .
إِن یَنصُرْکُمُ اللّهُ فَلاَ غَالِبَ لَکُمْ وَإِن یَخْذُلْکُمْ فَمَن ذَا الَّذِی یَنصُرُکُم مِّن بَعْدِهِ وَعَلَی اللّهِ فَلْیَتَوَکِّلِ الْمُؤْمِنُونَ
اگر خدا شما را یاری کند هیچ کس بر شما غالب نخواهد شد و اگر دست از یاری شما بردارد چه کسی بعد از او شما را یاری خواهد کرد و مؤمنان باید تنها بر خدا توکل کنند(آل عمران -160 )
ب : الهامات و هدایتهای معنوی
وَالَّذِینَ جَاهَدُوا فِینَا لَنَهْدِیَنَّهُمْ سُبُلَنَا وَإِنَّ اللَّهَ لَمَعَ الْمُحْسِنِینَ
کسانی که در راه ما کوشیدهاند به یقین راههای خود را بر آنان مینماییم و در حقیقت خدا با نیکوکاران است (عنکبوت -69)
در این آیه خداوند دو شرط اساسی برای امدادهای غیبی را کوشش و در راه خدا بودن را بیان میکند پس هم صرف نیروی جسمی هم صرف نیروی روحی لازم است تا رحمت خاص خداوند شامل حال بندگان خالص خود شود و در این صورت هدایت و رو شنی باطنی به انسان داده میشود .
چاره راه
زندگی انسان اگر مقرون به حق و حقیقت خواهی و اخلاص عمل و کوشش باشد مورد حمایت خدا قرار میگیرد و از راههایی که بر ما مجهول است دست غیبی ما را تحت حمایت و عنایت خود قرار میدهد .
هر کس لازم است در عمر خویش چنین تجربه شخصی را انجام دهد تا اثر لطف و عنایت پروردگار را در زندگی خود ببیند و چقدر لذت بخش است معامله با خدا و مشاهده آثار لطف او .کار خیلی سختی نیست . انسان میتواند با پیمودن راه خدمت به خلق ، کمک به ضعیفان ، مخصوصاً احسان به والدین ، به شرط اخلاص و حسن نیت آثار امدادهای غیبی را همراه خود ببیند .