تاریخ نگارش : سيزدهم مهر 1390
کل سوره انفال
ناهیده تقی زاد فانید
درمورد سوره انفال
ناشر : ایت الله مکارم شیرازی
سوره انفال در مدینه نازل شده و داراى هفتاد و پنج آیه مىباشد
«انفال» جمع «نَفل»، به معناى زیاده و عطیّه است. چنانکه به زیادتر از نمازهاى واجب، نافله گفته مىشود و عطاى فرزند به حضرت ابراهیم «نافله» به حساب آمده است. «و وهبنا له اسحاق و یعقوب نافلة» <انبیا 72> در روایات و کتب فقهى، منابع طبیعى و ثروتهاى عمومى، غنائم جنگى، اموال بىصاحب مثل زمینى که صاحبش آن را رها کرده و اموال مردگان بىوارث، جنگلها، درّهها، نیزارها، زمینهاى موات، معادن و... همه از انفال محسوب شدهاند.
در هفتاد و پنج آیه اى که در سوره انفال وجود دارد مباحث بسیار مهمى مطرح شده است :
نخست اشاره به بخش مهمى از مسائل مالى اسلام از جمله انفال و غنائم که پشتوانه مهمى براى بیت المال محسوب مى گردد، شده است .
سپس مباحث دیگرى مانند:
صفات و امتیازات مؤ منان واقعى ، و داستان جنگ بدر، یعنى نخستین برخورد مسلحانه مسلمانان با دشمنان ، و حوادث عجیب و عبرت انگیزى که در این جنگ واقع شد.
قسمت قابل ملاحظه اى از احکام جهاد و وظائف مسلمانان در برابر حملات پیگیر دشمن .
جریان پیامبر (صلى اللّه علیه و آله و سلّم ) و داستان آن شب تاریخى هجرت (لیلة المبیت ).
وضع مشرکان و خرافات آنها قبل از اسلام .
چگونگى ضعف و ناتوانى مسلمانان در آغاز کار و سپس تقویت آنها در پرتو اسلام .
حکم خمس و چگونگى تقسیم آن .
لزوم آمادگى رزمى و سیاسى و اجتماعى براى جهاد در هر زمان و مکان .
برترى نیروهاى معنوى مسلمانان بر دشمن على رغم کمبود ظاهرى نفرات آنها.
حکم اسیران جنگى و طرز رفتار با آنها.
هجرت کنندگان و آنها که هجرت نکرده اند.
مبارزه و در گیرى با منافقان و راه شناخت آنها و بالاخره یک سلسله مسائل اخلاقى و اجتماعى سازنده دیگر