تاریخ نگارش : سوم مرداد 1390

برگرفته ازآیه23 اعراف
حمیده احمدی نیا

بهشت آدم از باغهای دنیا بوده است

قمی در تفسیر خود می‏گوید : پدرم برای من حدیث کرد از امام صادق (علیه‏السلام) که شخصی از آنجناب پرسید : آیا بهشت آدم از باغهای دنیا بوده و یا از باغهای آخرت ؟

بحث روایتی

بهشت آدم از باغهای دنیا بوده است

قمی در تفسیر خود می‏گوید : پدرم برای من حدیث کرد از امام صادق (علیه‏السلام) که شخصی از آنجناب پرسید : آیا بهشت آدم از باغهای دنیا بوده و یا از باغهای آخرت ؟ حضرت در جواب فرمود : از باغهای دنیا بوده و همین ماه و خورشیدی که بر ما می‏تابد به آن بهشت می‏تابیده. و اگر از باغهای آخرت می‏بود هرگز از آن اخراج نمی‏شد ، چون آخرت خانه خلود است ، و پس از آنکه خداوند آدم را در آن بهشت جای داد همه خوردنیها را به جز یک درخت برایش مباح کرد .چون خلقت آدم طوری بود که بدون امر و نهی و غذا و لباس و مسکن و نکاح نمی‏توانست بسر ببرد ، و سود و زیان خود را جز به راهنمایی خداوند تشخیص نمی‏داد .پس ابلیس بر او در آمد و گفت اگر تو و همسرت از این درخت بخورید فرشته خواهید شد و برای همیشه در بهشت خواهید زیست ، و اگر نخورید خداوند بیرون‏تان خواهد کرد ، آنگاه قسم خورد که خیرخواه آنان است ، همچنانکه خدای تعالی از وی چنین نقل می‏کند :« ما نهیکما ربکما عن هذه الشجرة الا ان تکونا ملکین او تکونا من الخالدین و قاسمهما انی لکما لمن الناصحین» .

آدم گفته او را پذیرفت و به اتفاق همسرش از آن درخت خورد و کارشان به آنجایی رسید که خدای تعالی فرمود :« فبدت لهما سواتهما» ، لباسهای بهشتی‏شان از تن آنان فرو ریخت ، ناگزیر از برگ درختان بهشتی خود را پوشانیدند ، و خداوند خطابشان کرد که :« الم انهکما عن تلکما اشجرة و اقل لکما ان الشیطان لکما عدو مبین= آیا به شما نگفتم که از این درخت نخورید ؟ ...» در جواب چنین عرض کردند :« ربنا ظلمنا انفسنا و ان لم تغفر لنا و ترحمنا لنکونن من الخاسرین» .

در کافی از علی بن ابراهیم از امام صادق (علیه‏السلام) روایت شده که فرمود : پس از آنکه آدم از بهشت بیرون شد جبرئیل بر او نازل شد و گفت : مگر این نبود که خداوند تو را به دست خود آفرید و از روح خود در تو دمید و ملائکه را به سجده بر تو واداشت و کنیز خود حوا راهمسرت کرد و در بهشت جای داده همه آنها را بر تو مباح نمود ؟ و مگر این نبود که تو را رو به رو خطاب نمود و از خوردن آن درخت نهی کرد ؟ با این حال چرا از آن خوردی و خدای تعالی را نافرمانی کردی ؟ آدم گفت چه کنم ، ابلیس فریبم داد و قسم خورد که من خیرخواه تو هستم ، و من کجا خیال می‏کردم که یکی از مخلوقات خدا به اسم خدا به دروغ سوگند یاد کند ؟